بخشی از فایل صوتی کلاس درس روانشناسی زرد (علم و شبه علم) را اینجا گوش کنید

برای گوش کردن ادامه‌ی فایل صوتی بر روی دریافت دوره کلیک نمایید

روانشناسی زرد چه معنایی دارد؟

چندی است که توجه افراد به روانشناسی کمی بیشتر شده است و تعداد افرادی که برای در میان گذاشتن معضلات خود و دریافت مشاوره‌ی روانشناختی و به روانشناسان مراجعه می‌کنند افزایش یافته است. البته از سوی دیگر، عده‌ای در شبکه‌های مجازی یا با تولید محتوا‌هایی به ظاهر علمی و روانشناختی سعی بر آن دارند تا با جَو دهی، تبلیغات و یا گرفتن ژست‌هایی نظیر مثبت اندیشی، فاز زیبایی، انرژی جمعی و غیره به جای روانشناسان، مردم را درگیر روش‌های درمانی و نظرات بی‌پایه‌و‌اساس خود کنند که برنامه‌های دیجیتال یا حتی کتاب‌هایی را برای منافع شخصی به دیگران معرفی کنند که به آنان روانسناسان زرد و به مجتوای تولید شده توسط آن‌ها، روانشناسی زرد گفته می‌شود.

رویکرد روانشناسان زرد غالبا پیشنهاد دادن راه حل‌های سریع برای مشکلات ریشه‌دار است که ممولا از سوی پژوهشگران و جامعه‌ی علمی و روانشناسی، تایید نمی‌شوند؛ اما آدم‌های عادی را به سمت خود جلب می‌کنند. کسانی که به دنبال حال خوب، راه حل‌های آسان و راهکارهای موقتی هستند. روانسناسان زرد هرگز به عمق فردیت شما رسوخ نمی‌‌کنند و ادعا دارند که داروهای روانی آن‌ها جهان‌شمول بوده و برای تمامی انسان‌ها مفید واقع خواهد شد. اما روانشناسی یک علم فرد محور و درمان روانشناختی نیازمند ارتباطی حرفه‌ای میان درمانگر و درمانجو است.

این نوع از روانشناسی زرد هم در کشورهای پیشرفته و هم در جوامع جهان‌ سومی طرفداران زیادی دارد. حتما با کلاس‌ها، کتاب‌ها یا دوره‌های مختلفی که راه حل‌های کپسولی اراده می‌دهند آشنا هستید. آن‌ها قوانینی را ارائه می‌دهند که گویی برای تمامی انسان‌های روی زمین کار خواهد کرد، بدون توجه به فردیت، شخصیت، نوع و جنس روابط و امیال، رنج‌ها، باورها، هدف‌ها و مشکلاتی که فرد به فرد در آدم‌های مختلف، متفاوت است. این فایل صوتی که کلاسی است برای تشخیص روانشناس و روانشناسان زرد از روانشناسی و روانشناسان حرفه‌ای، به منظور پرهیز از به دام افتادن در تور چنین افرادی برای شما عزیزان تدارک دیده شده است.

نشانه‌ها و آثار روانشناسی زرد

شاید به نظر بیاید که طبق گفته‌های بالا، همین متن و همین کلاس هم می‌تواند زیرمجموعه‌ی روانشناسی زرد قرار بگیرد. این نکته را توجه داشته باشید که فرقی نمی‌کند یک مطلب روانشناختی یا به ظاهر روانشناسانه را کجا و از قول چه کسی می‌خوانید؛ نگاه نقادانه خود را حفظ کنید و ادامه‌ی همین متن را هم به دید تردید مطالعه بفرمایید

• محتوای زرد روانشناسی راهکارهایی ارائه می‌دهد که بیش از حد معمول رویایی و آسان هستند. غالبا این روش‌ها به اندازه ای غیرکاربردی هستند که بعد از نتیجه نگرفتن گمان می‌کنید مسیر را اشتباه رفته اید، حال آن که خودِ میسر از پایه اشتباه است و ره به پوچستان می‌برد. این نوع از روش‌ها بدون پشتوانه‌ی علمی ارائه می‌شوند و قابل اندازه‌گیری نیستند. هیچ آزمایشی از پاسخ دهی آنها در دست نیست و هیچ شاخه‌ی علمی روانشناسی از آن‌ها پشتیبانی نمی‌کند.
• بیشتر آثار زرد روانشناختی بیشتر از نمونه‌های موفق خود دارای نمونه‌های شکست خورده هستند، یعنی افرادی که بعد از استفاده از روش‌های آنان بر مشکلات فائق آمده اند بسیار قلیل و اندک اند اما چون بر این فرضیه‌ها جامعه‌ی آماری وجود ندارد، نمونه‌های انتخاب شده به روش علمی نیستند، اهداف و نتیجه مشخص نیست و هیچ پایگاه علمی درستی ندارند، مفید یا مضر بودنشان مشخص نمی‌شود و افرادی که با دانش کم نسبت به این شاخه‌ی علم به دنبال عجی‌مجی هستند را به دام بخود می‌اندازند.

انواع روانشناسی‌های زرد

روانشناسی عامه‌پسند در شبکه‌های اجتماعی: به خنده داری کلیپ‌های یک دقیقه‌ای درمانی توسط تینیجرها یا افرادی که عموما حتی ظاهر چندان مناسبی هم ندارند.

درمان روانشناختی به صورت جلسات از پیش ضبط شده: بدون در نظر گرفتن فردیت درمانجو و محوریت شخصیت، روابط و مشکلات وی.

کتاب‌های خود‌آموز و خود درمانگرانه: که قدرت ذهن و دیگر شبه علم‌ها را به عنوان علم جا می‌زنند و با بکارگیری کلمات علمی در جملات غیر علمی سعی می‌کنند سحنان خود را درست جلوه دهند.

برخی برنامه‌های تلویزیونی یا رادیویی: که بیشتر به تزریق مسکن‌هایی مثل حال خوب موقت، مفاهیم کارمایی و نسخه پیچی عمومی مشغول اند.

معایب عمده ی روانشناسی زرد

1. گمراه کنندگی
2. تضاد بر انگیزی
3. سود محوری
4. اثرات دارونمایی موقت
5. نشر از منابع غیر علمی
6. دور کردن افراد از درمان واقعی